مدیریت كلنی های زنبورعسل براي توليد عسل

مطالب و مقالات ارسالی در مورد زنبورعسل و زنبورداری که توسط دوستان و کاربران ارسال شده است.
پرورش ملکه زنبورعسل,اصلاح نژاد,اصلاح نژاد,بيماريها وافات زنبورعسل,بازديد كندو و نگهداري,تجهيزات زنبورداري,لغات انگليسي زنبورعسل,اخبار و متفرقه,
شكل شناسي و فيزيولوژي,تغذيه زنبورعسل وزمستان گذراني

مدیر انجمن: mellifera

نمایه کاربر
mellifera
مدیر سایت زنبورعسل ایران
مدیر سایت زنبورعسل ایران
پست: 4166
تاریخ عضویت: پنج‌شنبه ۲۵ آذر ۱۳۸۹, ۱۲:۰۰ ق.ظ
محل اقامت: آذربایجان شرقی-مرند
تشکر کرده: 4565 دفعه
تشکر شده: 2800 دفعه
تماس:

مدیریت كلنی های زنبورعسل براي توليد عسل

پست توسط mellifera »

[JUSTIFY]مدیریت كلنی های زنبورعسل در پائیز و زمستان

مرگ و میر كلنی های زنبورعسل در فصل زمستان یكی از معضلات بسیار مهم زنبورداری در طول تاریخ آن است. همواره تعدادی از كلنی ها دچار تلفات زیاد شده یا اینكه كل كلنی بطور كامل از بین می رود. این مسئله همواره زنبورداران را با نگرانی و ترس همراه نموده است، چرا كه امكان دارد در آغاز فصل بهار تعدادی از كلنی هایشان نابود شده باشند. علی رغم شناسائی بسیاری از عوامل بیماریزا و خطر ساز زنبورعسل در فصول مختلف سال، هنوز بسیاری از عوامل تلفات زمستانه تشخیص داده نشده اند وگاهی علی رغم انجام تمام اقدامات لازم، باز تلفات زنبوران در فصل زمستان مشاهده می گردد. بطوریكه در بسیاری از ممالك پیشرفته هم تلفات نیمی از زنبوران یك كلنی و تلف شدن 10 درصد كل كلنی های یك زنبورستان امری عادی تلقی می شود، لذا تلفات زنبورعسل در فصل زمستان پدیده ای تقریباً پذیرفته شده می باشد. البته علت اصلی این پذیرش، همیشگی بودن و عدم شناسائی عاملی برای آن است، چرا كه در صورت مشخص شدن عامل آن، درمان و مبارزه مناسب صورت می گرفت. به نظر می رسد كه در این پدیده عوامل متعددی دخالت داشته باشند كه در ادامه این نوشته به تعدادی از آنها اشاره خواهد شد.
...


با توجه به اهمیت مدیریت كلنی های زنبورعسل در فصل پائیز و نقش آن در قدرت زمستان گذرانی كلنی ها و اقدامات لازم در جهت بهبود این نوع مدیریت، در این نوشته اقدام به معرفی عوامل خطرساز كلنی های زنبورعسل و نحوه مدیریت صحیح كلنی ها در فصل پائیز و زمستان شده است.مدیریت زنبورعسل، منطبق بر زندگی آن، فصلی بوده و هر فصلی اقتضای خود را دارد. بطوریكه مدیریت كلنی ها در فصل بهار و تابستان با مدیریت آنها در پائیز و زمستان تفاوت بسیاری داشته و بدون اطلاع از خصوصیات كلنی ها در این فصول نمی توان بطور صحیح آن را مدیریت نمود و ناخواسته مشكلاتی در كلنی ها ایجاد خواهد شد كه جبران آنها بسیار مشكل و چه بسا غیر ممكن خواهد بود.
از آنجا كه در اكثر زنبورستانهای ایران همكاران دامپزشك نقش زیادی در مبارزه و كنترل بیماریها و آفات زنبورعسل ندارند و اغلب خود زنبورداران اقدام به مبارزه با بیماریها و مشكلات بهداشتی كلنی ها می نمایند و دامپزشكان غالباً در جریان بسیاری از عوامل خطر ساز كلنی های زنبورعسل و نحوه مبارزه با آنها قرار نمی گیرند و همواره مواجه با تلفاتی در زنبورستانها می شوند كه هیچ عاملی را برای آنها پیدا نخواهند كرد، چرا كه جستجوی عامل بیماری در كلنی های خالی از جمعیت كار بسیار مشكل و حتی غیر ممكن است. در نتیجه همكاران دامپزشك بایستی با عوامل خطر ساز كلنی های زنبورعسل در فصول مختلف سال آشنائی پیدا كرده و راههای مبارزه و كنترل آنها را در دستوركار خود قرار دهند.

عوامل خطر ساز كلنی های زنبورعسل در فصل پائیز و زمستان
منظور از عوامل خطر ساز كلنی ها در فصل پائیز و زمستان عواملی هستند كه با توجه به شرایط فصلی و فعالیت كلنی ها در این فصول خود نمائی كرده و زمینه بروز آسیب به كلنی را فراهم می نمایند. بسیاری از این عوامل در بهار و تابستان هم حضور داشته اند ولی رفتارهای بهداشتی و رشد مناسب كلنی ها و اقدامات زنبوردار باعث كنترل آنها می شود، ولی به محض كاهش فعالیتهای چراگری و ذخیره سازی عسل در كلنی ها، میزان زاد و ولد كلنی هم كاهش یافته و رشد جمعیت متوقف می گردد و در برابر عوامل خطر ساز ضعیف خواهد شد. از سوی دیگر با كاهش دمای محیط و شروع فصل سرما زنبورها در روی قابهای حاوی مواد غذائی تشكیل خوشه می دهند و ارتباط تنگاتنگی با همدیگر پیدا می كنند و زمینه مناسبی برای انتقال عوامل بیماریزا بین آنها فراهم می شود. همچنین قابهای خالی و نیمه پركه بوسیله زنبورها پوشیده نمی شوند، براحتی مورد تهاجم آفاتی از جمله پروانه موم خوار قرار می گیرند.

مهمترین عوامل خطر ساز كلنی ها در فصل پائیز و زمستان :
1. عوامل بیماریزا و آفات:
عوامل بیماریزا و آفات بویژه انگلها از تهدیدات بسیار مهم كلنی ها در فصل پائیز و زمستان می باشند. به گونه ای كه این عوامل قادرند یك كلنی آلوده را در طول زمستان از پای در آورده و جمعیتی را برای شروع فصل بهار باقی نگذارند. مهمترین انگل های كلنی ها مایت های واروآ، آكاراپیس وودی و تك یاخته نوزما می باشند. مایت واروآ در طول فصل بهار و تابستان بیشتر در داخل سلولهای حاوی شفیره زندگی كرده و موجب آسیب به نوزادها می گردد كه با توجه به رشد زیاد كلنی در این فصول، كاهش جمعیت كلنی چندان مشخص نخواهد بود و با رفتارهای بهداشتی زنبورها تا حدودی كنترل می گردد. البته برخی مواقع شدت آلودگی واروآ به اندازه ای است كه در فصل بهار و تابستان هم كلنی با خطر نابودی مواجه خواهد شد. ولی هنگامی كه در فصل پائیز و زمستان پرورش نوزاد كاهش یافته و یا متوقف می گردد مایت های واروآ در روی زنبوران بالغ به سر برده و از همولنف آنها استفاده می كنند كه موجب ضعف زنبورها و كاهش طول عمر آنها می گردند و از سوی دیگر با توجه به عدم تولید زنبور جدید در فصل زمستان، ماندگاری كلنی در این فصل كاملاً وابسته به جمعیت موجود می باشد، لذا كاهش كمترین میزان جمعیت كلنی نقش بسیار مهمی در ادامه حیات آن خواهد داشت؛ بطوریكه احتمال بسیار كمی دارد كه كلنی های آلوده به مایت واروآ، فصل بهار را با موفقیت شروع نمایند. در نتیجه مدیریت مبارزه با مایت واروآ در فصل پائیز نقش حیاتی در بقا كلنی دارد.
انگل دیگری كه نقش بسیار زیادی در كاهش جمعیت یك كلنی دارد تك یاخته نوزما است كه با توجه به آلودگی زنبوران بالغ تأثیر بسیار زیادی بر قدرت یك كلنی در فصل زمستان دارد. این انگل با زندگی در داخل روده زنبوران بالغ باعث تخریب دیواره روده و جلوگیری از جذب مواد غذائی و نهایتاً كاهش طول عمر آنها می گردد. از سوی دیگر در صورت آلودگی زنبوران بالغ با این تك یاخته، غدد ژله رویال ساز آنها رشد مناسب نكرده و تولید این ماده به میزان زیادی كاهش می یابد، لذا در كلنی های آلوده به این انگل میزان پرورش نوزادان كاهش چشمگیری خواهد یافت و در نهایت منجر به كاهش میزان جمعیت كلنی خواهد شد و این كلنی ها در فصل پائیز و زمستان دچار مشكل خواهند شد. بطوریكه اكثر این نوع كلنی ها بندرت فصل زمستان را با موفقیت سپری كرده و به فصل بهار می رسند. از سوی دیگر زنبوران مبتلا به نوزما مدفوع خود را در داخل كلنی یا اطراف دریچه پرواز دفع می كنند كه منبع بسیار مهمی از آلودگی برای فصول آینده است. بطوریكه كلنی هائی كه در بهار آلوده بوده اند ولی بخوبی درمان نشده و كندوها و وسایل زنبورداری ضدعفونی نشده اند در فصل زمستان دچار آلودگی شدیدتری شده و اكثر جمعتشان از بین خواهد رفت و بیشتر این كلنی ها بهار را آغاز نخواهند كرد.

2. عوامل تغذیه ای:
با توجه به كاهش یا عدم امكان چراگری زنبورعسل در فصول پائیز و زمستان، زندگی زنبورعسل در این فصول كاملاً وابسته به میزان ذخایر غذائی موجود در كندوست. هر اندازه یك كلنی میزان ذخیره ای بیشتری در اختیار داشته باشد به همان میزان در ادامه حیات در زمستان موفق خواهد بود. هر كلنی متوسط در فصل پائیز و زمستان به حداقل 25 كیلو عسل نیاز دارد و با توجه به اینكه گرده در كنار سلولهای حاوی عسل و لارو و نوزاد ذخیره می گردد لذا تخمین میزان دقیق آن دشوار است ولی یك كلنی در فصل پائیز و زمستان به میزان حداقل 4 الی 6 قاب حاوی گرده تنها یا گرده همراه با عسل نیاز دارد. بدلیل اینكه گرده گل تنها منبع پروتئین و مواد معدنی زنبورعسل است، لذا كمبود آن در كلنی موجب كاهش ذخایر پروتئین و مواد معدنی بدن زنبورها می گردد و اینگونه زنبورها از نظر اندازه كوچك بوده و نسبت به زنبوران طبیعی دارای طول عمر كوتاهتری می باشند. این امر در فصل زمستان تأثیر بسیار زیادی روی قدرت زمستان گذرانی كلنی ها دارد. مهمتر از همه اینكه زنبورانی كه دچار كمبود پروتئینند در مقابل عوامل بیماریزا بسیار حساس بوده و با كمترین آلودگی از پای در می آیند و همچنین این زنبوران دارای غدد ژله رویال ساز ضعیفی بوده و در تغذیه نوزادان و ملكه ها ناتوان خواهند بود. بسیاری از زنبورداران بدون توجه به نیازهای واقعی كلنی اقدام به برداشت میزان بسیار زیادی از ذخایر كلنی ها می كنند و به جای مواد طبیعی كه مملو از عناصر مغذی و لازم برای زنبورعسلند، موادی از جمله شربت شكر خالی را به كلنی ها می دهند كه از نظر مواد مغذی بسیار فقیر بوده و كفاف نیازهای غذائی كلنی را نخواهند كرد، در نتیجه كلنی مواجه با كمبود مواد مغذی بویژه كربوهیدراتها و پروتئین می گردد و نهایتاً طول عمر آن كاهش می یابد و قادر به ادامه حیات تا آغاز فصل دیگر نخواهد بود و زنبورداران در ابتدای فصل بهار مواجه با كندوهای خالی از جمعیت خواهند شد.

3. عوامل محیطی:
عوامل محیطی هم جزو مهمترین عوامل خطر ساز زنبورعسل در فصل پائیز و زمستان هستند. برودت هوا یكی از عواملی است كه كلنی های زنبورعسل را در فصل زمستان با خطر نابودی مواجه می كند. گاهی زنبوران عسل در اثر كاهش شدید دما در داخل كندوهایشان یخ زده و بطور كامل از بین می روند، البته این پدیده در كلنی هائی كه در اثر عوامل بیماریزا و تغذیه ای دچار كاهش جمعیت شده اند شدت بیشتری دارد، لذا عوامل محیطی در كلنی های قوی كمتر از كلنی های ضعیف مؤثر خواهند بود.

4. كمبود جمعیت كلنی
در ابتدای فصل پائیز یك كلنی هر قدر قوی باشد به همان میزان در مقابله با شرایط نامساعد دوران زمستان گذرانی موفق خواهد بود. كلنی های ضعیف علاوه بر ناتوانی در مقابله با عوامل محیطی، براحتی مورد تهاجم انگلها و آفات زنبورعسل قرار می گیرند و در كوتاه مدت دچار كاهش شدید جمعیت شده و در نهایت تلف خواهند شد. زنبورداران باید قبل از بردن كلنی ها به دوره زمستان گذرانی كلنی های ضعیف و بدون ملكه را باكلنی های قوی ادغام نمایند. اینكار باید در مواقعی انجام پذیرد كه كلنی ها به مرحله خوشه سازی نرسیده باشند چرا كه در این مدت دستكاری كلنی مشكلات زیادی را برای آن ایجاد می كند. در صورتیكه زنبورداری مایل به ادغام كلنی ها نیست می تواند كلنی های ضعیف را روی كلنی های قوی طوری قرار دهد كه كلنی ضعیف در اثر گرمای حاصل از كلنی قوی زمستان را بخوبی بگذراند. این كار به این شكل انجام می پذیرد كه دو لایه تور سیمی را كه زنبوران كارگر قادر به عبور از آن نیستند به فاصله 1 الی 2 سانتی متر از همدیگر روی كلنی قوی قرار داده و كلنی ضعیف را روی آن قرار می دهند و یك دریچه پرواز را برای كلنی ضعیف تعبیه می كند. در این حالت زنبوران هر دو كلنی هیچگونه ارتباط فیزیكی با همدیگر نداشته و گرمای حاصل از كلنی قوی باعث گرم ماندن كلنی ضعیف خواهد شد.
دكتر مصطفی مرادی
http://www.razeghi.ir[/JUSTIFY]


نمایه کاربر
saman
مدير افتخاري تالار گفتگوي سايت زنبورعسل ايران
مدير افتخاري تالار گفتگوي سايت زنبورعسل ايران
پست: 835
تاریخ عضویت: دوشنبه ۱۸ مهر ۱۳۹۰, ۱۱:۴۶ ب.ظ
محل اقامت: استان کرمانشاه- شهرستان پاوه.بخش نوسود
تشکر کرده: 157 دفعه
تشکر شده: 864 دفعه
تماس:

Re: مدیریت كلنی های زنبورعسل در پائیز و زمستان

پست توسط saman »

سلام خدمت دوستان به نظر من مديريت زنبورستان علاوه بر داشتن اطلاعات دقيق در مورد زنبورها تشخيص به موقه رو هم شامل ميشه به عنوان مثال پارسال پاييز مهمترين عامل مشکل ساز براي زنبورهاي منطقه ما کنه واروا بود که من خودم به علت يک هفته کوتاهي سه کندو رو از دست دادم امسال مهمترين افت پاييزي پروانه موم خوار بود تا حدي که من خودم مجبور شدم همه کندوهامو با چراغ شعله افکن ضد عفوني کنم از دوستان هم خواهش ميکنم براي مديريت صحيح پاييز و زمستان گذراني بهتر کندوهاشون اگه تجربه اي دارن ماهم در جريان کارشون بزارن. ممنون
نمایه کاربر
Hassannozarpour

Re: مدیریت كلنی های زنبورعسل براي توليد عسل

پست توسط Hassannozarpour »

با سلام مدیریت کندو ها در پاییزقابل توجه بوده بطوری که درصورت مدیریت نکردن ممکن است کلنی های ضعیف نتوانند زمستانگذرانی را طی کرده وازبین میروند زیرا کندو در چنین زمانی دارای کمترین جمعیت بوده واغلب جمعیت آنرا زنبوران مسن تشکیل می دهند عوامل از بین برنده کلنی ها در فصل زمستان به شرح زیر است:
1)سرایت بیماری در کلنی که بدیل کم بودن جمعیت کندو بیشتر تحت تاثیر قرارگرفته وامکان نجات کلنی بیمار با چنین جمعیتی بسیار کم بوده ونابودمیگردد.
2)وجود حشرات وجانوران حشره خوار مانند زنبوران گوشتخوار عنکبوتها ومازرمولک ها که به خاطر سرد بودن هوان وشدت گرسنگی به داخل کندو رفته واز زنبورها تغذیه میکنند که با کم بودن جمعیت کلنی احتمل شکار شدن ملکه توسط این جانداران وجود داردکه در آن فصل اگر ملکه خورده شود کلنی نابود می گردد.
3)کم بودن ذخیره غذایی کلنی که جمعیت در اثر گرسنگی تلف میگردد.
4)وجود منافذ در کندو به خاطر ورود هوای سرد به درون کندو زنبورها مقدار بیشتری عسل مصرف کرده تا دمای کندو را ثابت نگه دارند که باعث هدر رفت انرژی زنبورها می گرددوباعث کاهش ذخیره غذایی کندو میگردد.
موضوع جدید ارسال پست

چه کسی حاضر است؟

کاربران حاضر در این انجمن: کاربر جدیدی وجود ندارد. و 26 مهمان