زنبوران عسل معماران بزرگ
پس از استقرار بچه زنبوران و تشکيل خوشه (Cluster ) زماني که زنبوران کاشف ، پس از شناسايي به سمت کلني بازگشته هر کدام با زبان مکالمه اي خود (رقص ) مشخصات آشيانه جديد را به ديگر زنبوران مي شناسانند . بالاخره توافق بين زنبوران برقرار مي شود و پرواز خوشه بچه دسته جمعي به سمت محل مورد نظر صورت مي پذيرد . پس از رسيدن به اين محل زنبوران کارگر در حالي که عسلدانهايشان مملو از عسل مي باشند به مدت 24 ساعت به يکديگر چسبيده و به صورت معلق در آن محيط باقي مي مانند . پس از سپري کردن اين مدت تمام توان کلني صرف ساختن آشيانه جديد خواهد شد . آشيانه اي که در آن زنبوران عسل اکثر فعاليت هاي حياتي خود مانند توالد نسل ، ذخيره شهد و گرده ، زمستان و شب گذراني را در آن انجام مي پذيرد .ساخت شانها توسط زنبوران کارگر شاهکاري عجيب است که معماراني کوچک آنرا خلق کرده اند . اگر چه اين ساختمان ها ابهت اهرام ثلاثه يا آسمان خراش هاي امروزي را ندارند اما سازه ها و شيوه معماري آنها مجهولات بس بزرگتري را دارند که هنوز براي انسان ها نا شناخته مانده است .
لانه (كندو)
زنبوران عسل 7 گونه اند که به دو دسته تقسيم مي شوند . زنبوراني که اهلي شده اند و زنبوراني که به صورت وحشي زندگي مي نمايند و قابل اهلي شدن نيستند .زنبوران عسل وحشي بدور از تاريکي و در محل هاي روشن لانه سازي مي نمايند . اين زنبوران با تعداد کروموزوم 2n=16 در هنگام لانه سازي فقط يک شان معمولاً روي درختان منطقه جنوب و جنوب شرقي آسيا بنا مي کنند . بر خلاف اين زنبوران ، زنبوران عسل اهلي يا همان زنبوران عسل معمولي فقط در مناطق تاريک مثل غارها ، تنه درختان و کندو و به تعداد نا محدود قادر به ساخت شان مي باشند . اين نوع زنبوران که تقريباً در سراسر کره خاکي پراکنده شده اند با تعداد کروموزوم 2n=32 در زنبورداري هاي تجاري مورد استفاده قرار مي گيرند .
ترشح موم
موم از 8 غده موم ساز که زير شکم زنبوران بين بند هاي چهارم تا هفتم به صورت جفتي قرار دارد ترشح مي گردد . زنبوران کارگر بين سنين 12 تا 18 روزگي قاد به ترشح موم مي باشند . ترشح موم در غير اين سنين بنا بر ضرورت و نياز کلني نيز ترشح مي گردد اما به مقدار کمتر و با کيفيت پايينتر نسبت به سنين 12تا 18روزگي است . زنبوران کارگر پس از تولد جيره غذايي گرده و عسل را به مقدار زياد براي توليد ژله رويال ، موم ، زهر ، و انجام فعاليت هاي فيزيولوژيکي بدن استفاده مي نمايند . موم ، در قسمت هايي که ضخامت کوتيکول پوسته خارجي شکم نازک و داراي منافذ ميکروسکوپي است و غدد مومي در بالاي آن قرار دارند به صورت مايع ترشح مي شوند . موم به صورت قطعات ريز (که در صورت مشاهده با چشمان مسلح از چند صد لايه نازک تشکيل شده)با مساحت 1 تا2 ميلي متر پس از برخورد با هوا به حالت جامد در مي آيد .
زنبوران کارگر بوسيله پاهاي عقبي (ساق و پنجه اول )موم ترشح شده را قيچي و به پاي مياني و پاهاي جلويي منتقل مي نمايند . پس از آن با آرواره هاي بالايي و اضافه کردن مقداري آنزيم ، آنرا نرم و به حالت خميري در مي آورد و به ديواره ها ي ناقص يا پايه هاي حجره ها مي چسبانند . با اضافه کردن دوباره آنزيم موم را نرم و به آن حالت مي بخشند.
موم
موم حداقل شامل 284ترکيب مختلف مي باشد که عمده ترکيبات آن مونو و دي استرها ي اشباع شده و اشباع نشده ، هيدرو کربن هاي اشباع شده و اشباع نشده ، اسيد هاي فرار و هيدروکسي پلي استر ها هستند . رنگ موم سفيد غالباً به مرور زمان تيره مي شود . نقطه ذوب موم 61 تا 65 درجه سانتي گراد و چگالي نسبي آن در دماي 15 درجه سانتي گراد958/ الي 97/ گرم بر سانتي متر مکعب است . مقاومت الکتريکي موم 10×20 تا 5 ×10 اهم و عد صابوني موم 100 – 85 است . وزن هر بشقابک مومي ترشح شده 2 ميلي گرم است که براي 1 کيلو گرم موم به 4 ميليون صفحه بشقابي نياز است .
زنبوران از اين ماده زائد (موم) که توسط بدنشان ترشح مي گردد به عنوان مصالح ساختماني در ساخت شان و لانه همچنين درصدي از آن را در ساخت بره موم به کار مي برندامروزه موم يکي از محصولات جانبي زنبورداري است که در بسياري از صنايع کاربردهاي گوناگوني دارد .استفاده از موم در صنعت شمع سازي ساده ترين کاربرد آن و استفاده از آن در خازن هاي الکتريکي از پيچيده ترين کاربردهاي موم مي باشد .
ظرافت لانه
در اولين بازديدي که از يک شان زنبور عسل به عمل مي ايد حجره هاي 6 ضلعي بي شماري نظر بازديد کننده را جلب مي کند و اين سوال براي بازديد کننده پيش مي آيد چرا حجره هاي شش وجهي؟ در آزمايشي ثابت شد که در يک محيط مشخص سلول هايي با اشکال مثلث ، مربع ، دايره ، پنج ضلعي ، شش ضلعي و هشت ضلعي ، بيشترين حجره ها و ايجاد کمترين فضاي خالي متعلق به محيط با حجره هاي 6 ضلعي مي باشند .
هر شان شامل يک تيغه مياني است که دو طرف آن سلول هاي 6 ضلعي به صورت افقي با شيب13 درجه به سمت بالا تمايل دارند اندازه سلول هاي مومي بالطبع آن اندازه بدن زنبوران عسل در عرض جغرافيايي از جنوب به سمت شمال بزرگتر مي شود . در يک شان سلول هاي 6 ضلعي محل ذخيره عسل و گرده همچنين محل پرورش نوزاد و دگرديسي زنبوران عسل است
در يک شان 3 نوع سلول يافت مي شود . سلول هاي زنبوران کارگر ، زنبوران نر و ملکه حجره هاي کارگران و زنبوران نر 6 وجهي و حجره ملکه شکل هندسي مشخصي ندارد و شبيه به يک بادام زميني است. قطر سلول هاي کارگر 2/5 تا 7/5 ميلي متر و عمق آن 12 – 13 ميلي متر و حجم آن 25/ تا 28/ و قطر سلول هاي نر 2/6 تا 7 ميلي متر است . 4 سلول کارگر يا 3 سلول نر به طور ميانگين 1 سانتي متر مکعب خواهد بود . حجم سلول ملکه 8/ تا 9/ سانتي متر مکعب که سلول هاي اوژانسي ملکه نسبت به سلول هاي عادي کوچک ترند . ضخامت ديواره هاي سلول ها به طور ميابگين 002/ ± 073/ ميلي متر مي باشد . فاصله بين شانها 10 ميلي متر مي باشد که به فضاي زنبور معروف شده و کشف اين فضا تحولي عظيم در صنعت زنبورداري ايجاد نمود .چنانچه به هر دليلي شانهاي داخل کندو نسبت به يکديگر فاصله بيشتري داشته باشند زنبوران ، اصطلاحاً هرزه بافي مي نمايند به عبارتي تا حدي شان اضافه مي بافند تا فاصله بين دو شان 10 ميلي متر گردد .
معمولاً زنبوران شان ها را طوري مي سازند که:
تهويه به آساني صورت بپذيرد .-
حرارت ايجاد شده به آساني از لانه خارج نشود .-
جهت ساخت لانه با جهت تابش طلوع خورشيد يکي باشد .-
محل هايي براي ساخت لانه انتخاب مي گردد که کم رفت و آمد باشند .يک شان کندوي لانگستروت حداکثر 2000 گرم عسل در خود جاي مي دهند در حالي که مقدار موم و مصالح به کار برده شده در ساختمان شان 14 تا 20 گرم است يا 1 کيلو گرم موم حدود 20 کيلو گرم عسل را نکهداري مي کند يعني 20 برابر وزن خودش .آن ظرافت ساختمان و مصالح نرم و سست و مهمتر ظرفيت بيش از حد براي نگهداري و انبار سازي مواد آيا قابل مقايسه با پيشرفت انسان و ادعاي او مي باشد . در زندگي زنبور عسل قدرت نمايي حق تعالي به حدي جلوه گر است که درس نگرفتن از آن نشان از بي خردي انسان دارد .
بهت انسان در برابر جلوه هاي زيباي طبيعت آيا نه اين است که انسان از توانايي هايش بدرستي استفاده نمي نمايد .طبيعت هر رنگ و هر گوشه اش آينه ايست براي استفاده انسان ، تفکر و ياد خدا.
فروشگاه لوازم زنبورداری جهانی واقع در شهرستان مرند استان آذربایجان شرقی یکی از مجهزترین فروشگاههای لوازم زنبورداری در منطقه شمال غرب کشور می باشد که در زمینه تولید و عرضه لوازم و تجهیزات و محصولات زنبوداری به صورت عمده و خرده فروشی با زنبوداران عزیز همکاری داشته و توانسته است با پشتکار و بروز رسانی مداوم و تهیه ملزومات زنبوداری درجه یک رضایت زنبوداران عزیز را فراهم آورد.
این فروشگاه توانسته است انواع لوازم زنبوداری تولید داخل و خارجی را برای اولین بار در سطح منطقه و کل ایران عرضه نموده و نمایندگی فروش اکثر تولید کنندگان داخلی را کسب نماید.
این فروشگاه جهت سهولت در خرید و تهیه ملزومات زنبوداری و بروز رسانی اطلاعات زنبوداران اقدام به راه اندازی کاملترین سایت زنبورعسل و فروشگاه لوازم زنبوداری نمموده است.
آدرس اینترنتی سایت زنبورعسل ایران
فروشگاه لوازم زنبوداری
آدرس :آذربایجان شرقی مرند فروشگاه لوازم زنبوداری جهانی 09144929484
سایت زنبور عسل ایران (لوازم زنبورداری جهانی) از سال 1388 با هدف ترویج و اشتراک گذاری مطالب زنبورداری توسط مدیر سایت مهندس امین جهانی از شهرستان مرند پایه گذاری گردید تا زنبورداران بتوانند در کنار هم از تجربیات یکدیگر استفاده نمایند . امید است با استفاده از مطالب ارائه شده در سایت گامی در جهت مدرنتر شدن صنعت زنبورداری برداشته باشیم.